Nikolajevska crkva u Rumi – najbolji svedok istorije Srema!

0
2454

O istoriji jednog grada najbolje svedoče njegove crkve. U Sremskoj Mitrovici tzv. Mala crkva na Savi smatra se najstarijom građevinom u ovom gradu, dok se prava istorija Rume otkriva obilaskom Nikolajevske crkve.

Srpska pravoslavna crkva Svetog Nikole u Rumi izgrađena je 1758. godine u barokno-klasicističkom stilu i svrstava se među najstarije barokne crkve u Vojvodini i samim tim predstavlja spomenik kulture kao nepokretno kulturno dobro od velikog značaja. Može se pretpostaviti sa velikom verovatnoćom da je Ruma imala crkvu još od najstarijih vremena, jer se 1566. godine među stanovništvom pominju i tri sveštenika. Ta crkva je bila preteča današnje Nikolajevske crkve, sa istom crkvenom, a time i seoskom slavom.

Godine 1731. pominje se rumski sveštenik Stojan Orlović. Dve godine kasnije jedan izvor navodi da Ruma ima od ranije svoju crkvu, koja je tada bila iznova patosana, a vernici su oko crkve napravili portu. Polovinom 18. veka crkva je nosila ime Sv. Nikole, verovatno nasleđeno iz starina, a pominje kao drvena sa portom i neograđenim grobljem, „veoma huda i stara„.

Srpska pravoslavna crkva Svetog Nikole u Rumi zvanično je podignuta na mestu starije drvene crkve, oko koje se nalazilo prvo naselje pod imenom Ruma, iz kojeg je današnja Ruma počela da se razvija u 16. veku.

U pitanju je jednobrodna crkvena građevina sa blagim proširenjem na mestu pevnica, polukružnom apsidom i dvospratnim zvonikom iznad zapadnog dela građevine. Crkva je jednobrodne osnove sa polukružnom oltarskom apsidom i pravougaonim pevničkim prostorima, uobičajene orijentacije. Fasade su oživljene prislonjenim pilastrima i profilisanim krovnim vencem.

Zapadno pročelje je naglašeno masivnim zvonikom. Južni portal uokviruju polu-stubovi sa timpanonom u vrhu. Bogata rezba višespratne ikonostasne pregrade, izvedene u duhu klasicizma, rad je Georgija Devića, iz 1847. godine, dok dekoracija pripada novosadskim umetnicima Pavlu Čortanoviću i njegovom sinu Pavlu, koji su angažovani i za izradu zidnog slikarstva. Predstavu Bogorodice sa malim hristom na Bogorodičinom prestolu oslikao je Pavle Simić 1850. godine.

Fasade crkve su obrađene jednostavno, sa slepim arkadama različitih širina, završene profilisanim vencem iznad kojeg se nalaze slepi friz i glavni fasadni venac. Zapadna fasada je obrađena dekorativnije od ostalih, sa četiri pilastra profilisanog kapitela i trougaonim timpanonom na zabatu iznad glavnog fasadnog venca.

Zvonik kvadratne osnove izlazi direktno iz broda crkve. Spoj krova i zidova zvonika prilikom poslednje rekonstrukcije krova (1972. godine) izveden pomalo nezgrapno cementnim malterom. Visina zidanog dela zvonika iznosi oko 23 metra od nivoa tla, nakon čega se zvonik završava dekorativnom limenom kapom visokom oko 9 metara.

Fasade zvonika podeljene su u dve zone: zonu prvog sprata sa tri slepe zidne površine (sa severne, južne i istočne strane) i jednim okulusom sa zapadne strane, i zonu drugog sprata, sa po jednim prozorom sa profilisanim bankom. Obe su ograničene dekorativnim pilastrima i profilisanim vencem, a iznad zone drugog sprata nalazi se sa svake strane zvonika po jedan časovnik sa mehanizmom.

OVDE MOŽETE SLUŠATI SMART RADIO

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here