Kako bi se ostvario jedan od prioritetnih nacionalnih interesa, a to je preporod srpskih sela, u Srbiji se već četiri godine sprovodi Program naseljavanja napuštenih seoskih kuća. Od početka programa, oko 3.000 starih, beživotnih građevina našle su nove vlasnike, dok je samo od januara 2024. godine Komisija odobrila 100 objekata u okviru ovogodišnjeg konkursa za dodelu bespovratnih sredstava za kupovinu seoske kuće sa okućnicom.
„Ukupno je u njima dom pronašlo više od 12.000 ljudi i dece. Trećina podnosilaca prijave prešlo je iz grada u selo, dobitnici su u proseku stari 29,8 godina, a 80 odsto ih je sa fakultetskom diplomom. Porodice koje su ove godine dobile kuće, otišle su u 73 sela, u 41 jedinicu lokalne samouprave„, rekli su u Ministarstvu za brigu o selu.
Najveća kuća iz ovogodišnje raspodele ima 228 kvadrata i nalazi se na 30 ari placa u Begejcima kod Žitišta. Selo sa najviše kuća ove godine je Tovariševo u Kanjiži, u kome su se skućile četiri porodice. Program je deo šireg strateškog dokumenta, koji predstavlja naučno zasnovani putokaz kako praktično delovati ka cilju relativizacije napuštenih i propalih seoskih atara, a dokument je 2020. godine kreirao tim od 80 vrhunskih stručnjaka, kojim upravlja resorno ministarstvo.
Pravo na učešće na konkursu, koji će trajati do utroška predviđenih sredstava od 500 miliona dinara, a najkasnije do 1. novembra, imaju pojedinci, bračni ili vanbračni parovi, samohrani roditelji koji moraju da su mlađi od 45 godina.
„Procenjena vrednost objekta, koje su zainteresovani u obavezi da sami traže, ne može biti veća od 1,2 miliona dinara. Objekat mora da ima struju, vodu, kanalizaciju ili septičku jamu i pristupni put. Zainteresovani se prijavljuju lokalnoj samoupravi, preko koje se i distribuiraju sredstva za odobrenu kupovinu„, naveli su iz ministarstva.
Do sada po broju dodeljenih kuća prednjači Vojvodina – Zapadnobački okrug sa 442 odobrena zahteva, dok je na jugu Srbije najuspešniji Pirotski okrug sa 80 preuzetih objekata. Najviše kuća dodeljeno je u okolini Sombora, čak 160, a na drugom mestu je Bačka Palanka sa 154 objekta. Bačko Petrovo Selo je rekorder sa 84 kuće među selima, a na jugu je to selo Željuša u opštini Dimitrovgrad sa 14.
U Nišavskom okrugu na vrhu liste je Aleksinac sa 36 otkupljenih objekata, u Topličkom je najuspešnije Prokuplje sa 20, u Pirotu 33 i Dimitrovgradu 28. U Ministarstvu posebno ističu selo Željuša u Dimitrovgradu, gde je oživelo 14 kuća od početka programa, od kojih osam u istoj ulici, što je potpuno promenilo demografsku sliku ovog mesta.
U centralnoj Srbiji, prvi po broju kuća je Pomoravski okrug, gde je u okolini Paraćina otkupljeno 29, a na istoku najviše novodoseljenih je u Zaječarskom okrugu, u opštini Knjaževac sa 34 objekta.
OVDE MOŽETE SLUŠATI SMART RADIO
(RT Balkan)