U holu Kulturnog centra „Brana Crnčević” u Rumi otvorena je izložba „Muzejski legati – zaveštanje za budućnost”. Na izložbi je predstavljen izbor eksponata i umetničkih dela svih osam legata Zavičajnog muzeja Ruma. Postavka traje do 1. juna.
Odeljenje umetničkih zbirki ima šest legata, i to: legat Milivoja Nikolajevića, legat Dr Romana Soretića, legat Fedora Feđe Soretića, legat Branislava Makeša, legat Branke Kolundžić i legat Milana Besarabića, na izložbi će biti odabrana umetnička dela koja na karakterističan način prezentuju opus svakog od autora.
Legat Dragana Tomaševića, koji pripada odeljenju arheološkoh zbirki sadrži mnoštvo eksponata od kojih će najznačajniji biti prikazani u sklopu izložbe. Legat dr Milana Mićića pripada tehničkoj zbirci muzeja i sadrži apotekarske posude i opremu, kao i kopije farmakopeja i naučne radove koje je dr Mićić objavio tokom svoje karijere, te će na izložbi biti prikazan i deo ove vredne kolekcije.
Milivoj Nikolajević (1912 – 1988)
Rođen u Sremskoj Mitrovici 24. marta 1912. godine. Srednju školu završava u Rumi, a Umetničku školu u Beogradu 1939. Posle Drugog svetskog rata počinje da radi u prosveti: prvo u Realnoj gimnaziji u Rumi, a potom u Novom Sadu gde je kasniji radni vek proveo kao znameniti slikar i uspešni organizator raznih vidova likovnog života.
Punih šezdeset godina njegovog umetničkog stvaranja ispunjeno je intenzivnim radom u kontinuitetu kroz razne faze, stalno eksperimentisanje i pronalaženje novih tehnologija. U početku je pripadao i izlagao sa značajnom jugoslovenskom grupom „Desetorica” a kasnije na više od 50 samostalnih i 350 grupnih izložbi u zemlji i inostranstvu. Bio je učesnik i pokretač niza umetničkih kolonija u Vojvodini i van nje. Nikolajević je više od 30 godina radio u Galeriji Matice srpske, od čega četvrt veka kao njen upravnik. Kao profesor Akademije umetnosti u Novom Sadu organizovao je početak nastave na Likovnom odseku 1979, a za redovnog člana Vojvođanske akademije nauka izabran je 1981.
Spomen zbirka Milivoja Nikolajevića ustanovljena je početkom septembra 1988, neposredno pred kraj umetnikovog života. Zbirku sačinjavaju 74 dela (akvarel, pastel, ulje i kamenorez) koja čine presek kroz umetnički opus 1928 – 1988.
Dr Roman Soretić (1905 – 1990)
Rođen u Zagrebu 2. aprila 1905. godine. Detinjstvo i školske dane provodi u Rumi. Prava studira i stiče doktorat u Zagrebu. Zapošljava se u privatnoj advokaturi u Rumi 1928. Od kraja Drugog svetskog rata do penzionisanja 1974. obavlja činovničke poslove u opštini Ruma.
Na polju slikarskog rada, kroz krajnje egzaktan odnos prema tehnici samostalno kristališe lični stil. Slikajući uglavnom pejzaže, detalje stapa u harmoničnu celinu oblikujući ih bojom i svetlošću uz izraženo osećanje za meru i iskreni, produhovljeni lirski doživljaj. Slikajući skoro 70 godina naizgled isti motiv sremskog pejzaža dr Soretić je dosledno zaokružio umetnički opus. Posle penzionisanja i osnivanja Kolonije „Borkovac”, nastupa period intenzivnog slikanja sa velikom i kvalitetnom produkcijom. Izlazak iz slikarske anonimnosti obeležavaju brojne zajedničke i prve samostalne izložbe.
Izlagao je na pet samostalnih i trideset grupnih izložbi u zemlji i inostranstvu. Nosilac je nagrade Galerije „Lazar Vozarević” iz Sremske Mitrovice za 1977. godinu. Osnivač je i aktivni član Rumske kolonije do samog kraja života. Spomen zbirku dr Romana Soretića ustanovljenu polovinom jula 1989. čine 44 dela (akvareli, crteži i tempera) nastala u vremenskom rasponu 1927 – 1989.
Branislav Makeš (1938-2020)
Rođen 4. januara 1938. godine u Šapcu. Detinjstvo i školske dane provodi u Rumi. Akademiju za primenjenu umetnost u Beogradu završava 1962. u klasi profesora Mihajla S. Petrova, kada postaje i član Ulusa. Posle diplomske studije na istoj akademiji i kod istog profesora završava 1964. Postaje asistent svog profesora, a zatim docent, vanredni i redovni profesor na predmetu grafika sve do 1998. Kada odlazi u penziju.
Održao je više od 30 samostalnih izložbi uz izuzetan broj kolektivnih izložbi u zemlji i inostranstvu. Autor je sedam mapa grafika: Slike, linorezi u boji, 1980; Subotica stara, akvatinte, 1983; Nafta, linorezi u boji, 1989; Grafičke etide, suva tehnika, 1992; Nebo i zemlja Bačke Topole, linorezi u boji, 1993; Vizantijska kutija, suvatehnika, 1994 i Makeš u Subotici, suva tehnika 1994.
Na Petoj međunarodnoj izložbi grafike u Beču (1967) dobija nagradu Muzeja Albertina; Nagrade za slikarstvo: Memorijala Milene Pavlović Barili, Oktobarskog salona u Šapcu i „Beli anđeo” Umetničke kolonije Prijepolje; Nagrada za grafiku na Bijenalu suve igle u Užicu, Nagrada na Trijenalu male grafike u Šemalijeu. Spomen zbirku Branislava Makeša ustanovljenu krajem jula 2003. godine čine 32 dela (grafike, akvareli, akrili) nastala u vremenskom rasponu 1962 – 2002.
Branka Kolundžić (1956)
Branka Kolundžić je rođena u Rumi 1956. godine, tu je završila osnovnu školu i gimnaziju, a Ekonomski fakultet u Subotici. Još od detinjstva privlačila ju je umetnost.
Branka i njen životni saputnik, kao i ona samouki i posvećeni stvaralac, vajar Miroslav Kovačević Koča, polovinom 2002. godine pokreću Klub ljubitelja umetnosti, jednu od jedinstvenih, privatnih kulturnih institucija, ne samo u Rumi, već i u širem području. Klub je u jednom trenutku okupljao preko 120 aktivnih članova. Od 2011. godine započinju novi projekat Umetnički kamp „Fruška gora” smešten u Bešenovačkom Prnjavoru. Široke, ničim zaklonjene vizure fruškogorskog pejzaža potencijalna su neiscrpna inspiracija i pokretač već nastalih, a i budućih umetničkih ostvarenja mnogih stvaralaca.
Seriju od 26 portreta zajedničkog naziva „Moji Rumljani”, nakon izložbe održane u Zavičajnom muzeju Ruma tokom februara 2005. godine, Branka Kolundžić priložila je fondu Muzeja.
Fedor Feđa Soretić (1930 –2023)
Fedor Feđa Soretić rođen je 27. januara 1930. godine u Novom Sadu. Diplomirao je na Akademiji likovnih umetnosti u Beogradu, u klasi Nedeljka Gvozdenovića, član je Ulusa od 1954. godine, a bio je profesor likovnog obrazovanja na Arhitektonskom fakultetu u Beogradu do 1992. godine, kada odlazi u SAD, na Floridu.
Tokom pedesetih godina, Feđa Soretić je negovao slikarstvo ekspresivnog izraza i bogatog kolorizma. Široj javnosti je pre svega poznat kao nastavljač velike tradicije vojvođanskih pejzažista Šumanovića, Radovića, Konjovića. Darovna kolekcija umetničkih dela koncipirana je izborom samog autora, preovlađuju motivi pejzaža, dok su teme portreta i mrtve prirode u ovoj selekciji zastupljeni u manjem broju. U fondu ovog legata nalazi se 28 umetničkih dela.
Dragan Tomašević (1933)
Dragan Tomašević je rođen 1933. u mestu Selište u blizini Prokuplja. Školovao su u Ratkovu, Somboru i Beogradu. Nakon školovanja dolazi u Buđanovce i zapošljava se kao prosvetni radnik, nastavnik biologije i dugogodišnji direktor OŠ „Nebojša Jerković” iz Buđanovaca. Osim biologije, bavi se pisanjem poezije (izdao nekoliko zbirki poezije), pasija mu je arheologija i istorija, ljubitelj je prirode. Dolazi 1966. u Buđanovce, u dugim šetnjama upoznaje se sa atarom sela i tako dolazi do prvih arheoloških otkrića. Po pooranim njivama pronalazi prve artefakte, kamene sekire i fragmente keramike, na lokalitetu Bunarine i tako započinje njegov sakupljački rad. U Buđanovcima ostaje do 1993. godine, i prikuplja materijal koji će kasnije pokloniti Zavičajnom muzeju Ruma.
Zbirka broji preko 2.000 predmeta, koji reprezentuju periode od ranog neolita sve do 18. veka. Dospela je u Zavičajni muzej Ruma 2008, a nakon toga i u više navrata dopunjena, i predstavlja najveći doprinos Odeljenju arheoloških zbirki. Zbirka je nastajala od 1968. do 1993. Kako svi nalazi potiču sa lokaliteta iz atara sela Buđanovci i neposredne blizine, tako ova Zbirka ima i poseban karakter, jer predstavlja pregled ove mikroregije kroz čovekovu prošlost. Dugogodišnjim istraživanjem Tomašević je pronašao, konzervirao i poklonio predmete Zavičajnom muzeju Ruma i tako dao neverovatan doprinos u očuvanju kulturnih dobara na teritoriji Srema. Od predmeta iz Zbirke, najviše se izdvajaju veliki oslikani pehar pronađen na Turskoj bari i rimska opeka sa Hristovim monogramom pronađena na lokalitetu Đermine (Kod krsta).
Milan Besarabić (1908 – 2011)
Rođen je 16. aprila 1908. u Čačku, gde mu je otac, poreklom Ukrajinac, oficir, bio na službovanju. Po ženskoj liniji je vezan za Veliko Gradište gde je proveo rano detinjstvo u kući svoje baba Sofije, u periodu od 1914. do 1920. godine. Prelaskom u Kragujevac, sa izvesnim zakašnjenjem, započinje školovanje i razrede od prvog do četvrtog pohađa u ovom gradu. Učestalim preseljenjima, svaki razred niže gimnazije polazi u drugom gradu: Podgorici, Rumi, Ohridu i Bitolju, gde završava Malu maturu. U Beogradu završava Veliku maturu, upisuje Pravni fakultet i diplomira 1932. Umetničku školu u Beogradu, odsek vajarstva, završava 1938. godine.
Prvu od mnogobrojnih samostalnih izložbi priredio je u Beogradu 1940. u paviljonu Cvijeta Zuzorić, a radni vek proveo je uglavnom kao profesor crtanja, od Knjaževca, preko Peći i Zemuna do Beograda. Penzija ga zatiče kao profesora u Trećoj beogradskoj gimnaziji.
Važan deo njegovog pedagoškog rada su aktivnosti u pokretanju i vođenju Zemunske škole karikature tokom pedesetih godina. Praktično, samo iz jednog razreda Zemunske gimnazije, pod uticajem neposrednog Besarabićevog umetničkog delovanja, razvila se plejada naših, posleratnih najtalentovanijih i najuspešnijih karikaturista. Milan Besarabić je član Ulusa od 1938. godine i učesnik mnogobrojnih grupnih i samostalnih izložbi u zemlji i inostranstvu. Nosilac je brojnih domaćih i međunarodnih nagrada, među kojima se izdvaja nagrada „Ježa”, visoke nagrade na mađunarodnim izložbama u Kanadi, Bugarskoj i Italiji i prva nagrada na „16. Međunarodnom bijenalu vedre umetnosti” u Tolentinu u Italiji, 1991. godine.
Njegovi naslednici su 2017. poklonili Zavičajnom muzeju Ruma legat od ukupno 89 umetničkih dela, od kojih se jedan broj nalazi izložen u holu Muzeja.
Dr Milan Mićić (1909 – 1992)
Ugledni rumski apotekar Milan Mićić je bio doktor farmaceutskih nauka, a svojim radom je doprineo napretku i razvoju apotekarstva u Rumi i Sremu. Rođen je u Inđiji, 6. jula 1909. Osnovnu školu pohađao je u Budimpešti, a gimnaziju je završio u Sremskim Karlovcima i položio maturu 1927. godine. Posle završenog dvogodišnjeg tirocinijuma u Beogradu (1929), studirao je farmaciju u Zagrebu i stekao diplomu 26. oktobra 1931.
Od tada do 1963. g+ radio je u raznim apotekama, a najviše u Rumi. Tu je 14. septembra 1934. godine kupio apoteku Jozefa II Hondla i odmah pristupio njenoj generalnoj modernizaciji. Mićića je zanimala medicinska biohemija, a od 1963. godine on se potpuno posvetio radu na njoj i položio je specijalistički ispit iz ove oblasti, pa je više godina u Domu zdravlja u Rumi rukovodio Biohemijskom laboratorijom koju je i osnovao.
Mićića je interesovala i istorija farmacije, a posle penzionisanja (1971) potpuno joj se posvetio i dao više stručnih i naučnih radova, koje je objavljivao u stručnim časopisima kod nas i u inostranstvu. Njegovu doktorsku disertaciju „Farmacija u Sremu 1759 – 1918” objavila je Matica srpska u Novom Sadu 1987. godine. Od 1961. godine bio je član Naučnog društva za istoriju zdravstvene kulture Jugoslavije, a od 1973. godine bio je član Međunarodnog društva za istoriju farmacije u Bremenu, a 1983. godine izabran je za redovnog člana Međunarodne akademije za istoriju farmacije u Parizu. Dobitnik je Ordena rada sa zlatnim vencem i Oktobarske nagrade grada Rume.
OVDE MOŽETE SLUŠATI SMART RADIO
(P. O.)