Nakon odbijanja mitrovačke lokalne samouprave da crkvi vrati deo zgrade u kojem se nalazi gradsko pozorište i biblioteka, vladika Eparhije sremski Vasilije traži da mu se isplati novčana nadoknada ili da mu se dodeli zemljište u vrednosti ovog prostora.
Podsećanja radi, tokom proteklih godina, vladika je, u ime SPC tražio da mu se vrati imovina oduzeta nakon Drugog svetskog rata u okviru agrarne reforme. Crkvena zemlja je tada podeljena bezemljašima, kolonistima i mesnim interesentima slabijeg imovinskog statusa, a jedan deo tih površina dodeljen je državnim poljoprivrednim dobrima i zadrugama, dok su u zgrade, poput Srpskog doma, useljene institucije kulture.
Sedam decenija kasnije, promenom vlasti, oduzeta imovina se vraća vlasnicima, odnosno njihovim potomcima.
Eparhija sremska je nazad dobila krilo poslovnog prostora od Srpskog doba ka sabornoj crkvi koji je odmah po vraćanju komercijalizovala i izdala lokalnim trgovcima, ne držeći se zadužbinske namene ovog atraktivnog zdanja, a na isti način je i 7 hiljada hektara vraćene zemlje izdala u zakup tajkunu Miletu Blagojeviću.
Po rečima Branislava Gulana, eksperta za ovu tematiku:
„Crkva je najbolje prošla u vraćanju zemljišta, najviše joj je vraćeno. Zvanični podaci kažu da joj je oduzeto 70.000 hektara. Problem je u tome što se zemljište vraća crkvi koja je van sistema, a ne vraća seljacima i zadrugama. Zadrugama je vraćen status ali nije imovina, a crkva ima povlašćeni status, a dobija i imovinu”
Dakle, zahvaljujući tome što je crkva van poreskog sistema, može da radi kako njoj odgovara.
Čak je i patrijarh Irinej, bez ikakvog obzira, izjavio da “im ne pada na pamet da plaćaju porez državi” kršeći, na taj način, i Hristovo načelo ustanovljeno u jevanđeljima koje glasi: “Bogu božije, a caru carevo!” Zauzvat, iz budžeta Srbije crkva svake godine dobije 6 miliona evra iako bi za taj novac moglo da se kupi barem 12 magnetnih rezonanci.
Pored svega, Bajićev legat koji je poklonjen crkvi u nameri da tu budu sveštenički stanovi, Eparhija izdaje u zakup privatnom licu za kafanu, koju mladi Mitrovčani, zbog portreta patrijarha Pavla u njoj, nazivaju “Pajinom kafanom”, na isti način na koji je komercijalizovala i vraćeni prostor u delu Srpskog doma.
Posle odbijanja predstavnika lokalne samouprave da se Vasiliju da i krilo Srpskog doma gde su smešteni biblioteka i pozorište, velikodostojnici Eparhije sremske angažovali su finansijske stručnjake da im izračunaju vrednost nevraćenog dela zgrade građenog sredstvima naroda za njegove kulturne i prosvetne potrebe, kako bi, kao zamenu, dobili zemljište ili novac.
Pravno gledajući – ovo traženje crkvenih otaca je u skladu sa zakonom, kao što je bio pravno čist i postupak Katoličke crkve, koja je iz Hrvatskog doma, takođe u centru Sremske Mitrovice, deložirala javnu ustanovu Dom omladine. Ali, postavlja se pitanje – da li je i moralno, odnosno da li je u skladu sa vrednostima koje bi trebalo da zastupaju ove dve hrišćanske crkve.
S druge strane, od svake transakcije u pošti, od svakog poslatog pisma, građani daju 10 dinara za kupolu Hrama Svetog Save kako bi se ista pozlatila i sijala. Istovremeno, u krugu od 200 metara postoji sijaset bolnica u raspadanju. Da li vladike smatraju da će bolesnicima biti lakše ako, čekajući lekove, kroz bolničke prozore vide pozlaćenu kupolu ili misle da će njen sjaj delovati blagotvorno na njih.
Crkvene velikodostojnike ne dotiče što opljačkani narod decu leči sms porukama, niti im je palo na pamet da predlože da se pomenutih 10 dinara preusmeri na one koji umiru jer nemaju novca za lečenje.
“Dajte nevoljnima” – govorio je Hristos, a deo crkve koji ima ambiciju da govori u njegovo ime, iz svojih luksuznih automobila, velelepnih dvorova u kojima žive kao turske paše, bestidno se pretvara u poslovnu imperiju gazeći dostojanstvo naroda na čijoj grbači živi.
(Milan Milivojević)
SRODNI ČLANCI:
https://mitrovica.info/u-ime-boga-biznisa-crkva-bacila-oko-na-biblioteku-pozoriste/
https://mitrovica.info/vladika-ostao-bez-poslovnog-prostora-grad-ne-vraca-crkvi-zgradu-srpskog-doma/
https://mitrovica.info/ono-kad-si-blagosloven-crkva-zaradila-milione-evra-ne-placa-pdv/
