Zavod za zaštitu spomenika kulture Sremska Mitrovica započeo je sredinom prošle godine, realizaciju projekta „Doživite rimsko nasleđe na Drini i Savi-Put rimskih careva“ koji se finansira kroz IPA program prekogranične saradnje Srbija – BiH 2014-2020 godine. Ukupan iznos sredstava je 382.926,25 evra, od čega je kroz program IPA obezbeđeno 85% ukupne vrednosti.
Partneri na projektu su Arheološki muzej „Rimski Municipijum“ iz Skelana (BiH), Turistička organizacija Srebrenica (BiH) i Centar za održivi razvoj i demokratiju (CORD) iz Beograda. Projekat obuhvata izvođenje konezrevatorskih radova, promociju i prezentaciju arheoloških lokaliteta Carska palata Sirmijuma i Rimskog Municipijuma u Skelanima kao i niz promocija, radionica i učešća na sajmovima, kako bi ove lokacije bile promovisane široj javnosti u regionu. U okviru projekta „Doživite rimsko nasleđe na Drini i Savi- Put rimskih careva“, lider projekta Zavod za zaštitu spomenika kulture Sremska Mitrovica, izvešće radove na konzervaciji i prezentaciji jednog od brojnih sačuvanih mozaika Carske palate Sirmijuma.
Mozaik iz Prostorije 23 pronađen je 2006/2007. godine u severoistočnom delu Carske palate. Arheološka istraživanja, koja su prethodila radovima na natkrivanju lokaliteta, otkrila su mozaik iz IV veka, bogate dekoracije i raznovrsnih motiva. Posebno je interesantan oblik morske kornjače, vrlo neobičan motiv na mozaicima sa ovih prostora. Na površini mozaika vidljivi su tragovi paljenja, odnosno loženja vatre, u vreme kada prostor Sirmijuma osvajaju različite grupe nomadskih plemena i naroda, koje su Rimljani nazivali jedinstvenim imenom „varvari“.
Nakon istraživanja 2006/20007. godine, moziak je posebnim postupcima, u segmentima podignut sa podloge i lagerovan u prostorije Zavoda. Trenutno se izvodi konzervacija mozaika i tokom aprila biće montiran na adekvatne panele i izložen u Vizitorskom centru Carska palata.
U okviru projekta izrađena je virtuelna rekonstrukcija sistema podnog grejanja na sirmijumskoj palati. Ovaj film prikazuje način na koji su Rimljani pre dvadeset vekova zagrevali prostorije palate, gradskih vila i termi. Sistem, koji su nazivali hipokaust, sačuvan je u velikoj meri na današnjem arheolokom lokalitetu, a na ovaj savremen način posetiocima će biti omogućeno i da vide put toplog vazduha od peći, kroz sistem kanala, do poda određene prostorije. Prezentacija virtulene rekonstrukcije podnog grejanja i konzerviranog mozaika planirana je u aprilu 2024. godine.
Partneri na projektu, Arheološki muzej „Rimski municipijum“ iz Skelana, izvodi natkrivanje arheološkog lokaliteta, a Turistička organizacija Srebrenica (Republika Srpska) i Centar za održivi razvoj i demokratiju CORD iz Beograd, pripremaju startegiju turističkog razvoja opštine Srebrenica i sprovode aktivnosti na unaređenju turističke infrastrukture.
Cilj projekta prekogranične saradnje je saradnja sektorski blikih ustanova kulture, turističkih organizacija i drugih aktera u turizmu, povezivanj kulturnog nasleđa u jedinstvenu kulturno-turističku rutu, u ovom slučaju rutu Put rimskih careva, unapređenje kulturnih lokacija i povećane turističke vidljivosti na kulturnoj mapi regiona.
Kroz evropske fondove omogućena su nam sredstva za niz aktivnosti kojima će se ovi ciljevi postići.
OVDE MOŽETE SLUŠATI SMART RADIO
Dušanka Stanković*
*autorka je konzervator Zavoda za zaštitu spomenika kulture i menadžer projekta
