Gomolova u Hrtkovcima kod Rume, jedan od najznačajnijih kulturno-istorijskih lokaliteta uz reku Savu, dobiće arheološki park.Osim što će znatno doprineti razvoju turizma ovog kraja, omogućiće i nastavak daljeg istraživanja koje je prekinuto pre dve godine. Budući park omogućio bi posetiocima da vide kako su ljudi živeli na ovim prostorima od doba neolita, kroz sve praistorijske periode, pa sve do rimskog i srednjovekovnog doba.
Na Gomolavi uz samu obalu Save, 16 kilometara nizvodno od Sremske Mitrovice, donedavno su arheolozi vodili „bitku“ sa maticom ove reke za svaki kvadrat kulturnog sloja ispunjenog raznovrsnim predmetima iz praistorijskog, antičkog i srednjovekovnog perioda. Sava je silom snage matice odnosila delove izletišta, pa je dosta lokaliteta nestalo u talasima.
– Poboljšanje zaštite postignuto je 2018, kada je leva obala Save uređena obaloutvrdom i nasipom, a na jugoistočnoj i severozapadnoj strani arheološkog nalazišta, na rastojanju od 110 metara, postavljeni su potporni zidovi – gabioni – kaže za Uroš Nikolić, kustos-arheolog u Zavičajnom muzeju u Rumi.
Sam lokalitet, prostire se na 60 ari, a samo pola je istraženo. Ovde su nađeni tragovi vinčanskog i etruskog pisma, dvoglava terakota iz keltskog doba, posuđe i oružje od neolita do rimskih dana, šlemovi, rimske dvokolice i mnogi drugi predmeti. Izgradnjom nasipa na Savi između Hrtkovca i Jarka, koji je podrazumevao zaštitu arheološkog lokaliteta, dovelo je i do novih otkrića na Gomolavi, što će uređenjem arheološkog nalazišta, posetiocima biti prezentovano.
– Unutar arheološkog iskopa, planirano je da se postavi interpretativna tabla koja prikazuje složenost naslojavanja i formiranja „tela“ sa obeleženim kulturnim horizontima. Pristup ovom prostoru bio bi preko izdignute staze, koja se stepeništem spušta na plato – pojašnjava Nikolić.
– Predviđen je i vizitorski centar, koji bi se nalazio na početku parcele i bio bi izgrađen od savremenih materijala, ali bi podržavao izgled neolitskih kuća koje su otkrivene na Gomolavi. U nastavku je predviđena izgradnja bungalovskog naselja – doživljaj života u neolitu ili život sa glinom. Ovi objekti bili bi izgrađeni po uzoru na istražene neolitske kuće sa Gomolave. Jedan od objekata biće rekonstruisana neolitska kuća, mlađa faza iz naselja i služio bi u edukativne svrhe. Predviđena je i nadstrešnica za održavanje časova na otvorenom.
Tokom istraživanja na Gomolavi otkriven je usamljeni grob bebe iz perioda bronzanog doba ili 2.000 godina pre naše ere. Pored karlice nalazila se mala keramička šolja, na osnovu koje znamo da ovaj grob pripada periodu vatinske kulture. Prilog u grobu, objašnjava se verovanjem u zagrobni svet, zbog čega su sa pokojnicima sahranjivani darovi u hrani i piću – kaže Nikolić.
– Na kostima se nalaze tragovi infekcije, koja se razvila još u toku fetalnog razvoja, na osnovu čega se može zaključiti da je bolest preneta na bebu sa obolele majke.
(Smiljka Kostić)
OVDE MOŽETE SLUŠATI SMART RADIO
