Zvanično: „Divoš je sremsko selo, koje se nalazi na južnim obroncima Fruške gore, sa obe strane platoa potočne doline potoka Jaroš. Od opštinskog središta Sremske Mitrovice udaljen je oko 20 km ka severozapadu. Selo se nalazi na 149 metara nadmorske visine“.
Prvi podaci o postojanju sela datiraju iz 15. veka, a prvi pisani podaci potiču iz 1698. godine. Prilikom arheoloških iskopavanja, na teritoriji Divoša pronađena je keramika iz mlađeg kamenog doba, a poznato je i nalazište iz bronzanog doba. Ovi lokaliteti Divoš svrstavaju u jedno od najstarijih sela na Fruškoj gori.
O njegovoj prošlosti govori to što se i danas jasno izdvajaju tri dela Divoša, koji su bezmalo pa zasebne celine: Velika strana, Prnjavor i Mala strana. U njima živi oko 1.200 ljudi. Pre samo deset godina bilo ih je 1.840, za trećinu više. Sigurno da ovaj podatak počiva i na činjenici da danas oko 200 Divošana radi u Sremskoj Mitrovici. Gorka je uteha da je obližnji Erdevik u toku samo jedne godine izgubio 800 stanovnika.
Nekada je svakog jutra, put opštinskog središta polazilo 14 autobusa! Seljani se uglavnom bave poljoprivredom, za čudo, pretežno voćarstvom. Osnovni problemi sa kojima se Divošani susreću jesu: loši putevi, činjenica da su jedino selo u opštini koje nije priključeno na gradski vodovod, divlje deponije, psi lutalice i – sve brojnija staračka domaćinstva. Sve pobrojano će se nekako i rešiti, osim bojimo se, ovog poslednjeg.
Divoš ima ambulantu, dom kulture, osnovnu školu sa stotinak đaka, tri kafane, šest prodavnica, lovački klub, udruženje žena, izuzetan crkveni odbor i fudbalere koji su u ovom času apsolutni ponos sela. Naravno, nad svima njima i doslovno bdi manastir Kuveždin, zbog kog Novosađani, Beograđani i mnogi drugi, sve češće pohode ovaj kraj.
Sve u svemu, lepo je biti Sremac. Ovde kažu – naročito ako si iz Divoša!
Verovali ili ne, manastir Kuveždin je jedini manastir u Srbiji posvećen Svetom Savi! Sagrađen je u 16. veku. U Drugom svetskom ratu do temelja je razoren. Imao je tu nesreću da je jedan od retkih kog su tokom rata palili i uništavali svi: Nemci, ustaše i partizani. Preko 60 godina nalazio se u ruševinama. Priča koja zvuči gotovo kao legenda kaže da kada je devedesetih godina u manastir došao jeromonah Antonije, od živih bića tu je zatekao jednog psa i jednog gavrana. Sa njima je živeo narednih godina.
Čudo je počelo da se dešava pre 12 godina, kada je u manastir, iz Feneka, stigao iguman Varnava Lukić. Kuveždin je počeo da vaskrsava. Obnovljena je crkva i deo konaka. Danas se zida istočna strana konaka, sa desetak kelija i trpezarijom koja će moći da okupi 350 ljudi. Najvažnije od svega – Kuveždin je danas jedan od najvećih i najsnažnijih monaških centara u čitavoj Srbiji. Ima 17 monaha. U manastiru se godinama služe dve liturgije na dan. Tu i nigde više. Verovatno se nigde, kao ovde u manastiru Kuveždin, ne očituje činjenica da je mera stradanja – ujedno i mera rasta. U tom slučaju, Kuveždinu je samo nebo granica.
Drugi svetski rat je u svakom smislu bio prekretnica za Divoš. U njemu je stradalo 460 Divošana, od kojih su čak njih 208 bili aktivni borci Narodnooslobodilačkog pokreta. Odmah iznad sela su Rohalj baze. U vreme rata, tu su bili stacionirani partizanski odredi sakriveni u zemunicama, tako da je ova lokacija bila slobodna teritorija. Uostalom, sigurno znate za pesmu u kojoj su „Sremci krenuli sa te Fruške gore, pa odoše za Bosnu, tamo da se bore“.
Tužna je činjenica što selo sa ovako bogatom istorijom nema monografiju koja bi o tome svedočila. Možda ovaj članak isprovocira nekog zaguljenog Sremca da je napiše.
http://www.vm.rs/divos-krst-petokraka/
