Između 1282. i 1316. godine, kralj Stefan Dragutin Nemanjić je vladao Sremskom kraljevinom, koja gotovo da nije obuhvatala delove današnjeg Srema, a najviše je zauzimala delove današnje Centralne Srbije (Mačvu, Braničevo, Kučevo, Podrinje, itd), deo današnje Vojvodine (severna Mačva) i deo današnje Bosne i Hercegovine (Usora i Soli). Dragutinove rezidencije su se nalazile u gradovima Debrcu (u Mačvi, između Beograda i Šapca) i Beogradu
Beograd prvi put ulazi u sastav srpske države i postaje jedno od vladarskih sedišta dinastije Nemanjića upravo za vreme kralja Dragutina 1284. godine. Oženivši svoga sina Vladislava sa nećakom ugarskog kralja Andrije II, Dragutin dobija Beograd sa Mačvom kao svadbeni dar, od ugarskog kralja.
Ova država je u literaturi poznata pod različitim nazivima: Sremska zemlja, Sremska kraljevina, država Sremske zemlje, Dragutinova država, država kralja Dragutina, Kraljevina Srbija (lat. Regnum Serviae), zemlja kralja Stefana itd.
Kralj Stefan Dragutin je u periodu posle odricanja od srpskog prestola (u korist brata kralja Milutina) na saboru u Deževu postao vazal svog brata. Nakon 1284. godine, Dragutin je jednovremeno bio vazal srpskog i ugarskog kralja. Krajem 13. veka, Kraljevina Ugarska je bila zahvaćena unutrašnjim sukobima, zbog kojih je usledila njena dezintegracija, odnosno raspad na teritorije „oligarha“, osamostaljenih gospodara, koji su vladali prostranim teritorijama. Usled ovakvih okolnosti, i kralj Stefan Dragutin je postao jedan od ovih osamostaljenih gospodara. U periodu vazalstva Sremska kraljevina nazivana je i Teritorija kralja Dragutina, Oblast kralja Dragutina, Dragutinova oblast itd.
U to vreme, imenom Srem su nazivane dve teritorije: Gornji Srem (današnji Srem) i Donji Srem (današnja Mačva).
Dragutinova Sremska kraljevina je u stvari obuhvatala Donji Srem, odnosno Mačvu. Neki istorijski izvori govore da je Stefan Dragutin takođe vladao i Gornjim Sremom, ali drugi izvori pominju drugog lokalnog vladara, Ugrina Čaka, pod čijom je vlašću bio Gornji Srem. Rezidencije Ugrina Čaka nalazile su se u gradovima Iloku i Požegi.
Pored Gornjeg Srema, Ugrin Čak je takođe vladao Slavonijom, kao i južnim delovima Bačke, a pri kraju svoje vladavine i delovima Banata. Usled kolapsa centralne vlasti u Ugarskoj u ovo doba, Stefan Dragutin i Ugrin Čak su bili faktički nezavisni vladari. Stefan Dragutin je umro 1316. godine, a posle njegove smrti, Sremskom kraljevinom je vladao njegov sin, kralj Vladislav II (1316–1325).
OVDE MOŽETE SLUŠATI SMART RADIO
Stefan Dragutin je prvobitno bio kralj Srbije od 1276. do 1282. godine. Slomio je nogu, dok je jahao pored grada Jelače, a nakon tog događaja došlo je do Deževskog sporazuma: presto je predao bratu Milutinu koji se obavezao da će ga posle njegove smrti naslediti Dragutinovi potomci.
Milutin je vladao Srbijom skoro četrdeset godina (od 1282. do 1321. godine). Posle smrti kralja Dragutina, Stefan Vladislav II je počeo da vlada državom svog oca, ali ga je ubrzo kralj Srbije Milutin, pobedio i zatvorio. Posle Milutinove smrti (1321. godine), Vladislav je oslobođen i ponovo je, uz pomoć Mađara i bosanskog bana Šubića, zavladao zemljama svog oca, ali su ga pobedile pristalice kralja Srbije Stefana Dečanskog (Milutinovog naslednika) u blizini Rudnika.
Vladislav se 1324. godine sklonio u Ugarsku. Posle toga zemljama kralja Vladislava u Bosni (Usorom i Soli) je zavladao ban Stefan II, a oko Mačve su se vodili dugi sporovi između Srba i Mađara. Kralj Vladislav je umro u Ugarskoj posle 1326. godine.
(opanak.rs)
